Friday , March 29 2024

Dura Lex, Sed Lex

“MALUPIT o hindi man kaaya-aya ang batas, ito ang batas.”

Ito ang palagiang sinasabi sa amin noon ng aming mga propesor sa Kolehiyo ng Batas. Anila, ang matandang prinsipyong ito ang nagbibigay katatagan sa mga batas ng lipunan, nagbibigay patunay na pantay-pantay ang tingin ng batas sa lahat at nagbibigay katarungan sa pagpapatupad nito.

Dagdag nila, ang prinsipyong ito ang saligang batayan sa kaayusan ng lipunan. Kung wala ito ay walang makatarungang batas ang maiaakda at maipatutupad.

Sa biglang tingin ay tama at tila walang maaaring ipuna sa prinsipyong ito. Pero hindi natin dapat malimutan na ang Dura Lex, Sed Lex ay may batayan na sinasandigan din. Hindi ito nagmula sa bula, hindi ito putok sa buho.

Dura Lex, Sed Lex does not exists in a vacuum. Ito ay bunga ng karanasan ng tao. Ilan sa mga palagay o presumption na nagbigay buhay sa prinsipyong ito ay ang mga sumusunod:

  • Magiging makatarungan ito para sa lahat;
  • Ipatutupad ito nang walang kinikilingan; at
  • Paiiralin ito sa loob ng isang siste na ginagabayan ng katarungang panlipunan.

Walang saysay at hindi maaaring ikatuwiran ang Dura Lex, Sed Lex kung hindi makatarungan ang pagpapatupad ng batas, kung tanging ang mga makapangyarihan lamang ang nakikinabang sa biyaya nito, at kung ang sistema kung saan ipaiiral ang batas ay kapos o salat sa katarungang panlipunan.

Isang halimbawa nito ang Tax Reformation and Inclusion (TRAIN) Law na kamakailan lamang ay naging batas.

Una, hindi ito makatarungan sa lahat dahil malinaw sa epekto ng mga probisyon nito na ang makikinabang lamang dito ay iilan;

Pangalawa, ang ‘walang kiling’ na pagpapatupad nito ay ‘kiling mismo’ para sa kakaunting makikinabang sa batas na ito;

Pangatlo, ipaiiral ito sa kabila ng katotohanan na ito ay bahagi ng kasalukuyang taxation system na walang duda ay regressive.

Sa ganitong kalalagayan, walang ibig sabihin ang Dura Lex, Sed Lex. Ang ipinaiiral dito ay hindi makatarungang batas, kundi ang pagiging tirano ng minorya laban sa mayorya gamit ang batas.

***

Ayon sa Tunay na Pagpapakatao (TPP), “Ang batas ay para sa tao at hindi ang tao ang para sa batas.” Ang katuruan na ito ng TPP ay inihalaw ng mga pari, teologo at pilosopong Filipino mula sa Lucas 13:10-17; Marcos 3:1-6; Mateo 12:9-14; at Juan 5:1-46. Malinaw mula sa mga talatang ito ng Bagong Tipan, ng prinsipyong Dura Lex, Sed Lex ay depende o nakabatay sa mga batayang palagay na unang na­banggit para ma­ging makatuwiran.

***

Pasyalan nin­yo ang Beyond Deadlines sa www.beyond­deadlines.com para sa mga balita sa ating nagba­bagang panahon. Sana ay maka­ugalian ninyong bisitahin lagi ang website ng Beyond Deadlines. Salamat po. Pasyalan n’yo rin ang paha­yagang Hataw sa hatawtabloid.com kung saan lumalabas din ang Usaping Bayan tuwing Miyerkoles at Biyernes.

USAPING BAYAN
ni Nelson Forte Flores

About Rev. Fr. Nelson Flores, MSCK, JD.

Check Also

YANIG ni Bong Ramos

Riders at tricycle drivers, ‘suki’ ng traffic enforcers

YANIGni Bong Ramos KAHABAG-HABAG ang kalagayan ng riders at tricycle drivers dahil sila ay suking …

Dragon Lady Amor Virata

OIC chief of police, kapuri-puri

Isumbong mokay DRAGON LADYni Amor Virata HUMARAP kamakailan si OIC Chief of Police ng lungsod …

FIRING LINE ni Robert B. Roque, Jr.

Quiboloy, wanted dito at sa ibang bansa

FIRING LINEni Robert B. Roque, Jr. PARA sa isang sumusumpang inosente siya habang nagkukubli sa …

Dragon Lady Amor Virata

Negosyanteng intsik  inirereklamo ng mga empleyado

Isumbong mokay DRAGON LADYni Amor Virata INIREREKLAMO ng may 11 empleyado ang JUJU Mart na …

FIRING LINE ni Robert B. Roque, Jr.

Namamayagpag si Tulfo

FIRING LINEni Robert B. Roque, Jr. SA HULING survey ng WR Numero na ginawa noong …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *